26 lutego 2025 r.

Model biznesowy oparty na niskich kosztach pracy się kończy – co dalej?

Przez dekady wiele polskich firm budowało swoją przewagę konkurencyjną na niskich kosztach pracy (tak zwana strategia niskich kosztów). Było to możliwe dzięki dużej dostępności taniej siły roboczej oraz relatywnie niższym kosztom zatrudnienia niż na Zachodzie. Jednak ten model biznesowy firmy się kończy. Wzrost wynagrodzeń, inflacja, zmiany demograficzne oraz rosnące oczekiwania pracowników sprawiają, że dotychczasowa strategia przestaje być skuteczna. Firmy, które nie dostosują się do nowej rzeczywistości, mogą wpaść w pułapkę malejącej rentowności. Jak temu zaradzić? Konieczna jest zmiana modelu biznesowego! Rozwiązaniem jest Systemowe Zarządzanie Zyskownością, które pozwala firmom skutecznie optymalizować swoją działalność i utrzymać konkurencyjność w trudniejszych warunkach.

Model niskich kosztów pracy (Low Cost Business Models)

Wpływ modelu niskich kosztów pracy w Polsce stopniowo maleje ze względu na rosnące wynagrodzenia i zmieniające się warunki rynkowe. Przedsiębiorcy coraz częściej muszą rozważać zmianę modelu biznesowego, skupiając się na zwiększaniu efektywności procesów i inwestowaniu w automatyzację. Minimalne wynagrodzenie nie satysfakcjonuje już pracowników produkcyjnych. Mimo to, niektóre firmy nadal korzystają z elastycznych form zatrudnienia, takich jak praca tymczasowa czy zatrudnianie pracowników z zagranicy, aby utrzymać niższe koszty. Jednakże długoterminowa konkurencyjność polskich przedsiębiorstw będzie zależeć od ich zdolności do adaptacji i innowacji, wykraczających poza prostą strategię niskich kosztów.

Dlaczego model niskich kosztów pracy się kończy?

Kilka kluczowych czynników sprawia, że strategia oparta na taniej sile roboczej (strategia low cost) przestaje działać:

  1. Wzrost wynagrodzeń – W ostatnich latach pensje w Polsce rosną szybciej niż wydajność pracy, co zmniejsza marże firm.
  2. Zmiany demograficzne – Starzejące się społeczeństwo i mniejsza liczba osób w wieku produkcyjnym powodują, że coraz trudniej znaleźć pracowników, a ich oczekiwania płacowe rosną.
  3. Presja inflacyjna – Wysoka inflacja zwiększa koszty operacyjne, co jeszcze bardziej obciąża przedsiębiorstwa.
  4. Nowe regulacje i podatki – Wprowadzenie m.in. podwyżek płacy minimalnej, dodatkowych składek i obciążeń fiskalnych podnosi koszty zatrudnienia.
  5. Rosnąca konkurencja technologiczna – Firmy z krajów rozwiniętych oraz azjatyckich coraz częściej konkurują nie tylko ceną, ale również innowacyjnością, co wymusza zmianę modelu biznesowego.

W obliczu tych wyzwań przedsiębiorcy muszą szukać nowych sposobów na zwiększenie rentowności, bo proste cięcie kosztów pracy już nie wystarczy.

Systemowe Zarządzanie Zyskownością – klucz do utrzymania rentowności

Wiele firm w obliczu rosnących kosztów decyduje się na desperackie kroki, takie jak agresywne obniżanie kosztów, redukcja zatrudnienia czy podnoszenie cen. Takie działania często prowadzą do pogorszenia jakości, spadku sprzedaży i utraty klientów. Zamiast tego warto sięgnąć po Systemowe Zarządzanie Zyskownością (SZZ), które oferuje kompleksowe podejście do optymalizacji biznesu.

Jakie elementy SZZ pomagają firmom skutecznie zarządzać zyskownością w obliczu rosnących kosztów?

1. Lepsza kontrola nad strukturą kosztów

Zamiast cięć „na oślep”, SZZ pozwala dokładnie analizować strukturę kosztów i identyfikować obszary, gdzie można zwiększyć efektywność. Firmy często nie zdają sobie sprawy, że prawdziwe źródła nieoptymalnych kosztów leżą nie w wynagrodzeniach, ale np. w nieefektywnych procesach, zbyt szerokiej ofercie produktowej czy złym zarządzaniu zapasami.

Istotna rola analityki i danych w zwiększaniu efektywności procesów

Wykorzystanie zaawansowanej analityki danych pozwala firmom na podejmowanie bardziej trafnych decyzji biznesowych. Dzięki lepszemu zrozumieniu trendów rynkowych i zachowań klientów przedsiębiorstwa mogą optymalizować swoje działania i zwiększać rentowność.

2. Skupienie na klientach i segmentacji rynku

Nie każdy klient i nie każdy produkt generuje taki sam poziom rentowności. SZZ umożliwia firmom dokładną analizę rentowności klientów i segmentów rynkowych, co pozwala skupić się na tych, którzy przynoszą największe zyski. Dzięki temu możliwe jest lepsze dopasowanie oferty i eliminacja nierentownych działań.

3. Optymalizacja cen i marż

Wzrost kosztów często prowadzi do mechanicznego podnoszenia cen, co może skutkować odpływem klientów. SZZ pozwala wdrożyć strategię pricingową, która maksymalizuje marżę, ale nie obniża konkurencyjności. Optymalne zarządzanie cenami uwzględnia np. różnice w elastyczności cenowej różnych segmentów klientów oraz analizę wartości, jaką firma dostarcza.

4. Automatyzacja i cyfryzacja procesów — Inwestycje w innowacje i automatyzację

Jednym z kluczowych sposobów na radzenie sobie z rosnącymi kosztami pracy jest inwestowanie w automatyzację i cyfryzację. SZZ pomaga firmom identyfikować, które procesy warto zautomatyzować w pierwszej kolejności, oraz jak wdrożyć cyfrowe rozwiązania, które poprawią efektywność operacyjną i zmniejszą koszty jednostkowe.

Personalizacja oferty jako sposób na zwiększenie marży w ramach automatyzacji i robotyzacji

Zamiast konkurować ceną, firmy mogą skupić się na personalizacji produktów i usług. Dostosowanie oferty do indywidualnych potrzeb klientów pozwala na zwiększenie wartości dodanej i uzasadnienie wyższych cen.

Rola sztucznej inteligencji w optymalizacji procesów biznesowych

Sztuczna inteligencja oferuje ogromny potencjał w zakresie optymalizacji procesów biznesowych. Od predykcyjnego utrzymania maszyn po zaawansowane systemy obsługi klienta, AI może znacząco zwiększyć efektywność operacyjną firm.

5. Zwiększenie efektywności operacyjnej

SZZ opiera się na eliminacji marnotrawstwa i poprawie efektywności procesów. W wielu firmach istnieją niewidoczne „przecieki” zysków wynikające z niskiej produktywności, złej organizacji pracy, długiego czasu realizacji zamówień czy wysokiego poziomu błędów operacyjnych. Ich eliminacja pozwala znacząco poprawić wyniki finansowe bez konieczności redukcji zatrudnienia.

6. Optymalizacja łańcucha dostaw w nowym modelu biznesowym

Efektywne zarządzanie łańcuchem dostaw może znacząco wpłynąć na redukcję kosztów operacyjnych. Firmy powinny przeanalizować swoje procesy logistyczne i zidentyfikować obszary potencjalnych oszczędności.

7. Zrównoważony rozwój jako nowy wymiar konkurencyjności

W obliczu rosnącej świadomości ekologicznej konsumentów firmy mogą budować przewagę konkurencyjną poprzez wdrażanie zrównoważonych praktyk biznesowych. Inwestycje w ekologiczne rozwiązania mogą nie tylko przyciągnąć klientów, ale także zoptymalizować koszty w długim terminie.

Przykład z praktyki – jak SZZ poprawia rentowność firmy produkcyjnej

Jedna z polskich firm produkcyjnych od lat bazowała na niskich kosztach pracy. Gdy płace zaczęły rosnąć, zyski zaczęły drastycznie spadać. Dzięki wdrożeniu Systemowego Zarządzania Zyskownością firma:

  • Dokonała dokładnej analizy rentowności klientów i produktów, eliminując nierentowne linie produkcyjne.
  • Wprowadziła nową strategię cenową, która pozwoliła zwiększyć marżę bez utraty kluczowych klientów.
  • Zoptymalizowała procesy produkcyjne, co obniżyło jednostkowe koszty wytwarzania.
  • Wdrożyła automatyzację w wybranych obszarach, zmniejszając zapotrzebowanie na pracowników w rutynowych zadaniach.

W efekcie firma nie tylko utrzymała swoją rentowność, ale wręcz poprawiła wyniki finansowe, mimo wyższych kosztów pracy.

5 przykładów z różnych branż, pokazujących jak Systemowe Zarządzanie Zyskownością (SZZ) może poprawić rentowność firm produkcyjnych:

  1. Branża meblarska:
    Producent mebli biurowych zmagał się z rosnącymi kosztami surowców i pracy. Dzięki SZZ firma zoptymalizowała portfolio produktów, skupiając się na najbardziej dochodowych liniach. Wdrożono zaawansowane systemy do zarządzania produkcją, co pozwoliło na lepsze planowanie i redukcję odpadów. Automatyzacja procesu pakowania i wysyłki zmniejszyła koszty logistyczne. W rezultacie, mimo wzrostu cen materiałów, firma zwiększyła marżę
  2. Przemysł spożywczy:
    Producent przekąsek borykał się z niską rentownością niektórych produktów. Implementacja SZZ umożliwiła dokładną analizę kosztów produkcji poszczególnych linii. Firma zrezygnowała z najmniej opłacalnych przekąsek, jednocześnie inwestując w automatyzację produkcji najpopularniejszych. Wprowadzono też system zarządzania zapasami just-in-time, co znacząco obniżyło koszty magazynowania. Efektem było zwiększenie ogólnej rentowności o w ciągu roku.
  3. Branża odzieżowa:
    Producent odzieży sportowej odczuwał presję ze strony tanich importów. SZZ pomogło firmie zidentyfikować najbardziej lojalne segmenty klientów i dostosować ofertę do ich potrzeb. Wdrożono zaawansowane systemy projektowania i cięcia tkanin, co znacznie zredukowało ilość odpadów. Automatyzacja procesów wykańczania i kontroli jakości pozwoliła na utrzymanie wysokich standardów przy niższych kosztach. W efekcie firma zwiększyła marżę, mimo silnej konkurencji cenowej.
  4. Przemysł motoryzacyjny:
    Dostawca części samochodowych zmagał się z rosnącą presją na obniżkę cen ze strony producentów aut. Dzięki SZZ firma zoptymalizowała procesy produkcyjne, wdrażając zaawansowane systemy monitorowania wydajności. Automatyzacja kluczowych etapów produkcji pozwoliła na znaczącą redukcję kosztów pracy. Jednocześnie, firma skupiła się na rozwoju innowacyjnych komponentów, co umożliwiło negocjację lepszych cen. W rezultacie, mimo trudnych warunków rynkowych, rentowność wzrosła.
  5. Branża chemiczna:
    Producent środków czystości borykał się z rosnącymi kosztami surowców i energii. SZZ pomogło w przeprowadzeniu dogłębnej analizy efektywności energetycznej, co doprowadziło do inwestycji w nowoczesne, energooszczędne technologie. Zoptymalizowano również procesy mieszania i pakowania produktów, redukując straty. Firma wdrożyła system predykcyjnego utrzymania ruchu, co zmniejszyło przestoje produkcyjne. Dzięki tym działaniom, mimo wzrostu cen surowców, firma zwiększyła swoją rentowność, a to wszystko w ciągu dwóch lat.

Wyobraź sobie jak Systemowe Zarządzanie Zyskownością (SZZ) może pomóc Twojej firmie osiągnąć lepsze wyniki!

Pierwszym krokiem do transformacji jest gruntowny audyt, który pozwoli zidentyfikować obszary wymagające optymalizacji — wielu Klientów zaskoczonych jest jakie obszary wymagają natychmiastowej interwencji. Zapraszamy do skorzystania z bezpłatnej konsultacji, gdzie omówimy specyfikę biznesu i pokażemy, jak SZZ może przynieść konkretne korzyści w obszarze Twojego działania.

Aby rozpocząć proces, wypełnij naszą ankietę znajdującą się na stronie Strefa Klienta. Dzięki niej będziemy w stanie dobrze przygotować się do bezpłatnej konsultacji i przygotujemy spersonalizowane rekomendacje.

Jeżeli jesteś zainteresowany szczegółową analizą finansową przedsiębiorstwa, zapoznaj się z naszą ofertą Audytu Finansowego Firm i Przedsiębiorstw – Audyt finansowy firm i przedsiębiorstw od Fim Cosulting.

Specjaliści z FIM Consulting mogą pomóc Twojej firmie wdrożyć Systemowe Zarządzanie Zyskownością poprzez kompleksowe doradztwo w zakresie optymalizacji procesów biznesowych. Nasi eksperci przeprowadzą szczegółową analizę portfela klientów i struktury kosztów, identyfikując obszary o największym potencjale poprawy. Dzięki zaawansowanym narzędziom analitycznym i modelom informacji zarządczej, pomożemy Ci skutecznie zarządzać rentownością produktów i klientów, usprawnić procesy operacyjne oraz podejmować świadome decyzje dotyczące alokacji zasobów Nasz zespół posiada bogate doświadczenie w różnych branżach, co pozwala nam dostosować rozwiązania SZZ do specyfiki Twojego biznesu i wesprzeć Cię w osiągnięciu długoterminowego wzrostu zyskowności.

Podsumowanie – co dalej dla polskich firm?

Czasy, gdy przewaga konkurencyjna wynikała z taniej siły roboczej, odchodzą w przeszłość. Firmy, które chcą utrzymać rentowność, muszą wdrożyć nowe podejście do zarządzania zyskami. Systemowe Zarządzanie Zyskownością pozwala optymalizować koszty, zwiększać efektywność operacyjną i lepiej zarządzać cenami, co pozwala na długoterminowe utrzymanie konkurencyjności.

Jeśli Twoja firma mierzy się ze spadającą rentownością, warto sięgnąć po sprawdzone metody optymalizacji. Nie chodzi o cięcia i oszczędności kosztem jakości, lecz o inteligentne zarządzanie finansami i procesami. Przyszłość należy do tych, którzy potrafią działać mądrze, a nie tylko tanio.

Autor:

Krzysztof Frydziński
Doradca biznesowy, Ekspert w Systemowym Zarządzaniu Zyskiem
Doświadczony manager z ponad 30-letnim doświadczeniem w zarządzaniu przedsiębiorstwami. Specjalizuje się w projektach doradczych z zakresu poprawy efektywności ekonomicznej. Jest ekspertem w dziedzinie rachunkowości, controllingu, zarządzania strategicznego i planowania biznesu. Projektuje modele kalkulacji i symulacji rentowności, a także autorskie modele rachunku rentowności i metod diagnostyki wskaźnikowej dla różnych branż, które opisał w licznych publikacjach naukowych. Prowadzi aktywny nadzór właścicielski i wdraża systemy stałego monitorowania biznesu. Ekspert w zakresie transformacji cyfrowej firm w kierunku Przemysłu 4.0. Członek Stowarzyszenia Controllerów ICV Polska oraz Klastra Firm Informatycznych Polski Wschodniej.
Powrót do bloga
expand_less
close

Ta strona używa plików cookie w celu zbierania statystyk. Korzystając z niej, wyrażasz zgodę na ich używanie zgodnie z aktualnymi ustawieniami Twojej przeglądarki. Szczegółowe warunki przechowywania ciasteczek lub całkowite ich wyłączenie jest możliwe z poziomu konfiguracji Twojej przeglądarki.

Akceptuję
Przejdź do treści